Pytania i odpowiedzi – obywatel

Poniżej znajdą Państwo odpowiedzi na główne pytania zadawane przez obywateli odnośnie umowy o handlu i współpracy UE – UK.


Nota prawna
Odpowiedzi na pytania mają charakter wyłącznie poglądowy. Informacje zawarte w odpowiedziach w szczególności nie powinny być traktowane jako porada prawna.


Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej po brexicie - leczenie planowane

W UK przebywam stale od 2014 r., gdzie znajduje się moje centrum interesów życiowych. Niedawno wynikła u mnie potrzeba wykonania planowego zabiegu, który chciałbym wykonać w Polscę bliżej rodziny. W jaki sposób mogę w Polsce w szpitalu przedstawić moją sytuację związaną z brexitem, aby zarejestrować się do lekarza? Czy po prostu wylegitymowanie się dowodem osobistym wystarczy w takiej sytuacji?

Zainteresowany może być objęty przepisami umowy o wystąpieniu Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (dalej umowa wyjścia) w szczególności na podstawie:

  • art. 30 ust. 1 pkt a) jako obywatel Unii podlegający ustawodawstwu Zjednoczonego Królestwa w dniu zakończenia okresu przejściowego, albo
  • art. 30 ust. 1 pkt c) jako obywatel Unii zamieszkujący w Zjednoczonym Królestwie i podlegających ustawodawstwu państwa członkowskiego w dniu zakończenia okresu przejściowego pod warunkiem, że nieprzerwanie znajduje się w jednej z ww. sytuacji, dotyczących jednocześnie państwa członkowskiego i Zjednoczonego Królestwa.

Zgodnie z art. 31 umowy wyjścia osoby, do których mają zastosowanie przepisy tej umowy, w zakresie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego objęte są postanowieniami rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z 29.04.2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz nr 987/2009 z 16.09.2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.

Wobec tego należy wskazać, że leczenie, które Zainteresowany chce odbyć w Polsce, jest w świetle przepisów o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego leczeniem planowanym.

Zgodnie z art. 20 rozporządzenia nr 883/2004 „ubezpieczony udający się do innego Państwa Członkowskiego w celu uzyskania świadczeń rzeczowych w czasie tego pobytu ubiega się o zezwolenie właściwej instytucji. Ubezpieczony, który uzyskał zezwolenie właściwej instytucji na udanie się do innego Państwa Członkowskiego w celu poddania się leczeniu odpowiedniemu do jego stanu, otrzymuje świadczenia rzeczowe udzielane, w imieniu instytucji właściwej, przez instytucję miejsca pobytu, zgodnie z przepisami stosowanego przez nią ustawodawstwa tak, jak gdyby był on ubezpieczony na mocy wspomnianego ustawodawstwa. Zezwolenie zostaje wydane, jeżeli przedmiotowe leczenie należy do świadczeń przewidzianych przez ustawodawstwo Państwa Członkowskiego, w którym zainteresowany ma miejsce zamieszkania oraz jeżeli nie może on uzyskać takiego leczenia w terminie uzasadnionym z medycznego punktu widzenia, z uwzględnieniem jego aktualnego stanu zdrowia oraz prawdopodobnego przebiegu choroby.”

Oznacza to, że aby Zainteresowany mógł odbyć w Polsce wskazane w mailu leczenie, powinien uzyskać zgodę swojej instytucji właściwej, tzn. instytucji w państwie zgodnie z ustawodawstwem którego posiada prawo do opieki zdrowotnej, na odbycie tego leczenia w innym państwie członkowskim UE/EFTA i sfinansowanie jego kosztów. W zależności od sytuacji, w której znajduje się Zainteresowany, tą instytucją będzie odpowiednia instytucja brytyjska, a jeżeli Zainteresowany nie podlega ustawodawstwu brytyjskiemu – odpowiednia instytucja ubezpieczenia zdrowotnego/ chorobowego w państwie członkowskim UE/EFTA, w którym jest ubezpieczony.

Dokumentem potwierdzającym, że Zainteresowany uzyskał zgodę swojej instytucji ubezpieczeniowej na odbycie planowanego leczenia w Polsce, jest dokument S2. Dokument ten Zainteresowany powinien okazać bezpośrednio świadczeniodawcy, u którego ma być przeprowadzone leczenie objęte zgodą.

Leczenie objęte zgodą instytucji właściwej Zainteresowanego – wyszczególnione w dokumencie S2, zostanie w Polsce udzielone Zainteresowanemu na takich samych zasadach, jakie obowiązują polskich ubezpieczonych. Koszty leczenia zostaną następnie rozliczone między polskim NFZ a instytucją, która wydała Zainteresowanemu dokument S2.

Brytyjskie prawo jazdy w Polsce

Wymieniłem polskie prawo jazdy na brytyjskie. Zamierzam wrócić do Polski i powrócić do polskiego prawa jazdy. Na jakich zasadach będę mógł to zrobić? Moje polskie prawo jazdy było bezterminowe, a brytyjskie jest terminowe. Czy po powrocie do polskiego prawa jazdy będzie ono bezterminowe?

Prawa jazdy wydane przez Wielką Brytanię przed dniem 1 stycznia 2021 r. są dokumentami wydanymi przez kraj członkowski Unii Europejskiej i można z nich korzystać w okresie ich ważności. Wobec czego nie jest wymagana ich wymiana na polskie prawo jazdy

Natomiast każda osoba, która mieszka w Polsce przynajmniej od 185 dni i ma brytyjskie prawo jazdy wydane po 1 stycznia 2021 r. musi wymienić je na polskie prawo jazdy. Takie prawo jazdy przestaje być ważne po 6 miesiącach od momentu uzyskania stałego lub czasowego pobytu w Polsce. Wymiana nie będzie związana z jakimikolwiek egzaminami.

Przy wymianie brytyjskiego prawa jazdy na polskie wszystkie terminy ważności będą przepisane z brytyjskiego prawa jazdy, jednak terminy ważności poszczególnych kategorii prawa jazdy nie będą mogły być dłuższe niż 15 lat dla kategorii AM, A1, A2, A, B1, B, B+E i 5 lat dla kategorii C1, C1+E, C, C+E, D1, D1+E, D, D+E. W związku z powyższym wydane przez władze polskie prawo jazdy będzie posiadać termin ważności i nie będzie mogło być ważne bezterminowo.

Dodatkowe informacje o wymaganych dokumentach i opłatach można znaleźć tutaj.

Karta świadectwa kwalifikacji (kod 95)

Czy przy wymianie brytyjskiego prawa jazdy na jego polski odpowiednik, można uwzględnić kierowcy zawodowemu kartę świadectwa kwalifikacji wydaną przez urząd brytyjski (kod. 95)?

W celu uzyskania w polskim prawie jazdy wpisu kodu 95 należy wymienić posiadaną brytyjską kartę kwalifikacji kierowcy, która poświadcza ukończenie odpowiednich szkoleń i przedłożyć ją organowi wymieniającemu prawo jazdy i kartę kwalifikacji kierowcy, a także wydane w Polsce orzeczenia lekarskie i psychologiczne stwierdzające brak przeciwwskazań do wykonywania pracy na stanowisku kierowcy (badania z ustawy o transporcie drogowym).

Korzystanie z brytyjskiego prawa jazdy w Polsce

Wymieniłam polskie prawo jazdy na brytyjskie kilka lat temu. Czy będąc w Polsce na wakacjach mogę używać samochodu znajomych? Nie chcę aplikować o międzynarodowe prawo jazdy, jestem tutaj krótko.

Od dnia 1 stycznia 2021 r. uznawanie przez władze polskie praw jazdy wydawanych przez Wielką Brytanię regulowane jest na podstawie Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Wiedniu w 1968 r. Wynika to z faktu, że Wielka Brytania, podobnie jak Polska, jest stroną Konwencji o ruchu drogowym podpisanej w Wiedniu w 1968 r., a wzór brytyjskiego prawa jazdy jest zgodny ze wzorem z Konwencji.
Biorąc pod uwagę powyższe posiadając prawo jazdy wydane w Wielkiej Brytanii i będąc w Polsce w celach „turystycznych” można kierować samochodem zarejestrowanym w Polsce. W takich przypadkach nie jest wymagana wymiana brytyjskiego dokumentu na prawo jazdy polskie.

Wyjazd do pracy do Wielkiej Brytanii

Chciałabym wyjechać do pracy do Wielkiej Brytanii. Jakie są nowe zasady wyjazdu do pracy?

Od 1 stycznia 2021 obowiązuje w Wielkiej Brytanii System punktowy, na podstawie którego oceniane jest czy dana osoba spełnia wymagania do podjęcia pracy w Wielkiej Brytanii.

Informacje na temat systemu punktowego w języku polskim można znaleźć na poniższej stronie internetowej:

https://www.gov.uk/guidance/the-uks-points-based-immigration-system-information-for-eu-citizens.pl

Apostille

Czy wszystkie dokumenty wydawane w Wielkiej Brytanii przez Urzędy Stanu Cywilnego (np. akty urodzenia) lub sądy (np. rozwody) będą wymagać Apostille?

Z dniem 1 stycznia 2021 r. dobiegnie końca okres przejściowy, a tym samym unijne acquis przestanie obowiązywać w Wielkiej Brytanii poza wyjątkami określonymi w umowie o wystąpieniu. Kwestie, których dotyczy rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/1191 z dnia 6 lipca 2016 r. w sprawie promowania swobodnego przepływu obywateli poprzez uproszczenie wymogów dotyczących przedkładania określonych dokumentów urzędowych w Unii Europejskiej, nie są przedmiotem negocjacji przyszłych umów między Unią Europejską a Wielką Brytanią, podobnie jak cały obszar współpracy w sprawach cywilnych.

Podsumowując, począwszy od 1 stycznia 2021 r. kwestie te w relacjach między Polską i Wielką Brytanią będą regulowane umowami międzynarodowymi, których oba państwa są stronami, oraz ewentualnymi umowami bilateralnymi. W zakresie aktów stanu cywilnego oraz innych dokumentów urzędowych zastosowanie będzie miała Konwencja haska z dnia 5 października 1961 r. znosząca wymóg legalizacji zagranicznych dokumentów urzędowych (Dz.U. z 2005 r., Nr 112, poz. 938), tym samym organy polskie będą mogły wymagać przedłożenia stosownych brytyjskich dokumentów urzędowych wraz z klauzulą apostille.

Krajowy Rejestr Karny a skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie

Czy po zakończeniu okresu przejściowego skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie będą nadal gromadzone i uwzględniane w informacji z Krajowego Rejestru Karnego?

Od 1 stycznia 2021 r. podstawę współpracy w sprawach wymiany informacji z rejestrów karnych stanowić będzie Europejska Konwencja o pomocy prawnej w sprawach karnych z dnia 20 kwietnia 1959 r. (Dz. U. z 1999 r. Nr 76, poz. 854 z późn.zm.) oraz umowa o handlu i współpracy zawarta pomiędzy Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.

Po zakończeniu okresu przejściowego skazania obywateli polskich przez sądy brytyjskie będą nadal gromadzone i uwzględniane w informacji z Krajowego Rejestru Karnego – zarówno na wniosek osoby zainteresowanej, jak również na zapytania organów w postępowaniu karnym lub do celów innych niż postępowanie karne.

Przewóz kota/psa/fretki jako zwierzęcia towarzyszącego do/z Wielkiej Brytanii

Jak zmieniły się zasady przewozu psa/kota/fretki jako zwierzęcia towarzyszącego z/do Wielkiej Brytanii?

Bieżące informacje na temat zasad niehandlowego przewozu zwierząt można znaleźć na stronie Głównego Inspektoratu Weterynaryjnego pod adresem: https://www.wetgiw.gov.pl/nadzor-weterynaryjny/brexit

Transport mienia przesiedleńczego (przeprowadzka z Wielkiej Brytanii do Polski)

 Chcemy się wyprowadzić z UK do Polski. Posiadamy sprzęty AGD, RTV oraz dużo innych przedmiotów codziennego użytku. Posiadamy również kilka roślin. Co musimy zrobić, aby wszystko przewieźć do Polski?

Na wstępie informujemy, że zgodnie z unijnymi przepisami nie wolno wwozić do Unii Europejskiej (UE) roślin, owoców, warzyw, kwiatów i nasion bez świadectwa fitosanitarnego. Szczegółowe informacje znajdą Państwo na stronie Państwowej Inspekcji Ochrony Roślin i Nasiennictwa.

MIENIE PRZESIEDLENIA

Zwolnienie z należności celnych przywozowych MIENIA OSOBISTEGO (tzw. mienia przesiedlenia) należącego do osób fizycznych, przenoszących swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego (nie będącego członkiem UE np. z Wielkiej Brytanii) na obszar celny Unii, zostało uregulowane w przepisach art. 3-11 WSZC (wspólnotowego systemu zwolnień celnych).

Uwaga: Używane zamiennie określenia w rodzaju np. Unia/Wspólnota, unijny/wspólnotowy – odnoszą się zawsze do Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 123 WSZC w przypadku, gdy zwolnienie z należności celnych przywozowych następuje pod warunkiem szczególnego przeznaczenia towarów przez odbiorcę, jedynie właściwe organy państwa członkowskiego, na obszarze którego towary mają być tak wykorzystane, mogą udzielić zwolnienia.

W świetle powyższego, aby przywożone do wykorzystania w Polsce mienie osobiste mogło zostać zwolnione z należności celnych przywozowych, to musi być zgłoszone do procedury dopuszczenia do obrotu w polskim urzędzie celno-skarbowym (oddziale celnym). Należy przy tym podkreślić, że jeżeli zgłoszenie do procedury dopuszczenia do obrotu ma się odbyć w polskim urzędzie celno-skarbowym, który nie jest jednocześnie urzędem celnym pierwszego wprowadzenia na obszar celny Unii, to w momencie przekraczania granicy celnej Unii, mienie takie powinno zostać zgłoszone właściwym organom celnym i objęte procedurą tranzytu (na dokumencie T1).

Uwaga: W przypadku przywozu towarów z jednego z państw trzecich będących stronami Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej (Islandia, Norwegia, Macedonia, Szwajcaria, Serbia, Turcja) – procedurę tranzytu można rozpocząć w takim państwie.

Zgodnie z krajową regulacją art. 36 Prawa celnego zwolnienie od należności przywozowych stosuje się na wniosek zgłaszającego. W omawianym przypadku wniosek stanowi odpowiednio wypełnione zgłoszenie celne.

POJĘCIE MIENIA OSOBISTEGO

Zgodnie z „definicją” określoną w art. 2 ust 1c WSZC „mienie osobiste” oznacza każde mienie przeznaczone na własny użytek osób zainteresowanych lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstw domowych – mienie osobiste tworzą w szczególności:

–        majątek ruchomy gospodarstwa domowego, czyli rzeczy osobiste, bielizna pościelowa, umeblowanie i wyposażenie przeznaczone na własny użytek danych osób lub do zaspokojenia potrzeb ich gospodarstwa domowego;

–        rowery i motocykle, prywatne pojazdy mechaniczne i przyczepy do nich, przyczepy campingowe, łodzie wycieczkowe i prywatne samoloty.

Dobytek gospodarstwa domowego właściwy dla zwykłych potrzeb rodziny, zwierzęta domowe i zwierzęta wierzchowe, jak również przenośne instrumenty i  sprzęt potrzebny do wykonywania przez osobę zainteresowaną rzemiosła lub  zawodu, również stanowią „mienie osobiste”.

Mienie osobiste nie może mieć  takiego charakteru bądź ilości, która wskazywałaby, że jest przywożone w celach handlowych.

WYŁĄCZENIA ZE ZWOLNIENIA

Zgodnie z  art. 6 WSZC zwolnienia nie stosuje się do:

–        wyrobów alkoholowych;

–        tytoniu i wyrobów tytoniowych;

–        handlowych środków transportu;

–        przedmiotów wykorzystywanych do wykonywania rzemiosła lub zawodu, innych niż przenośne instrumenty i sprzęt potrzebny do wykonywania tych zajęć.

PRZESŁANKI ZWOLNIENIA Z NALEŻNOŚCI CELNYCH

Zgodnie z art. 3 WSZC zwolnione z należności celnych przywozowych jest mienie osobiste przywożone przez osoby fizyczne przenoszące swoje miejsce zamieszkania z państwa trzeciego na obszar celny Wspólnoty. Przy czym zwolnienia tego udziela się z zastrzeżeniem art. 4-11 WSZC, czyli po spełnieniu prawem określonych warunków (przesłanek), a w szczególności:

Artykuł 4 WSZC (posiadanie, używanie i przeznaczenie mienia)

Zwolnienie ograniczone jest do mienia osobistego, które:

  1. a)      z wyjątkiem szczególnie uzasadnionych okoliczności, pozostawało w posiadaniu oraz, w przypadku towarów nieprzeznaczonych do konsumpcji, było używane przez osobę zainteresowaną w jej poprzednim miejscu zamieszkania przez co najmniej 6 miesięcy przed datą, w której osoba zainteresowana przestała zamieszkiwać w państwie trzecim, który opuściła;
  2. b)      jest przeznaczone do użytku w takim samym celu w nowym miejscu zamieszkania. 

Artykuł 5 WSZC (okres zamieszkania osoby poza Unią)

  1. Zwolnienie może zostać udzielone tylko osobom, których miejsce zamieszkania znajdowało się poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.
  2. Jednakże właściwe organy mogą zezwolić na odstępstwa od zasady ustanowionej w ust. 1 pod warunkiem że wyraźną intencją osoby zainteresowanej było zamieszkiwanie poza obszarem celnym Wspólnoty nieprzerwanie przez okres co najmniej 12 miesięcy.

Artykuł 7 WSZC (okres dopuszczenia mienia do obrotu w Unii)

  1. Z wyjątkiem szczególnych przypadków (zob. art. 9 WSZC), zwolnienie przyznawane jest tylko w przypadku mienia osobistego dopuszczonego do swobodnego obrotu w  ciągu 12 miesięcy od daty ustalenia przez osobę zainteresowaną miejsca zamieszkania na obszarze celnym Wspólnoty.
  2. Mienie osobiste może zostać dopuszczone do swobodnego obrotu w kilku oddzielnych partiach w okresie, o którym mowa w ust. 1.

Artykuł 8 WSZC (okres nieodstępowania mienia)

  1. W ciągu 12 miesięcy od daty dopuszczenia do swobodnego obrotu, mienie osobiste, które zostało zwolnione z należności celnych przywozowych, nie może być pożyczane, oddawane w zastaw, wynajmowane lub odstępowane, odpłatnie lub nieodpłatnie, bez uprzedniego poinformowania o tym właściwych organów.
  2. Każde pożyczenie, oddanie w zastaw, wynajęcie bądź odstąpienie przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1, powoduje obowiązek uiszczenia należności celnych przywozowych od danego mienia według stawki obowiązującej w dniu takiego pożyczenia, oddania w zastaw, wynajęcia lub odstąpienia oraz według rodzaju rzeczy i wartości celnej ustalonej lub przyjętej w tym dniu przez właściwe organy.

Uwaga: Zgodnie z art. 55 UKC (Unijnego Kodeksu Celnego) do okresów, dat i terminów określonych w przepisach prawa celnego (w tym WSZC) – co do zasady – stosuje się przepisy rozporządzenia Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71.

ZGŁOSZENIE CELNE

Zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu w Polsce dokonuje się w formie elektronicznej, czyli z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych – przy wykorzystaniu systemu AIS/IMPORT (Automatyczny System Importu).

Szczegółowe informacje dotyczące obsługi oraz wypełniania zgłoszeń celnych w ramach systemu AIS/IMPORT – dostępne są na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), pod adresem/linkiem (ścieżka: Katalog e-Usług >> e-Import): https://puesc.gov.pl/web/puesc/e-import  – dostępne są tam m.in. aktualne wersje następujących dokumentów:

–        Informator dla podmiotów zaangażowanych w przywozowe procesy celne realizowane drogą elektroniczną (AIS/IMPORT);

–        Instrukcja wypełniania zgłoszeń celnych AIS/IMPORT, AES/ECS2, NCTS2.

Informacje na PUESC, które dotyczą systemu AIS/IMPORT – dostępne są także pod adresem/linkiem (ścieżka: SISC >> AIS):  https://puesc.gov.pl/web/puesc/ais

Zgodnie z § 26 ust. 3 RMF w przypadku dokonywania zgłoszeń celnych towarów, o których mowa m.in. w art. 3 WSZC (klasyfikowanych według kodu CN 9905 00 00 albo CN 9919 00 00), do zgłoszenia celnego dodatkowo dołącza się spis przywożonych rzeczy w zestawieniu ilościowym i wartościowym, sporządzony w dwóch egzemplarzach.

W myśl art. 69 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego w naszym kraju organem celnym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego – jako organ pierwszej instancji. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy KAS do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy m.in. obejmowania towarów procedurami celnymi oraz wykonywania innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego.

Zgłoszenia celnego towarów do procedury dopuszczenia do obrotu w naszym kraju można dokonać w urzędzie celno-skarbowym (oddziale celnym) – z uwzględnieniem przepisów wykonawczych RMRF, wydanych na podstawie art. 17 Prawa celnego, określających urzędy celno-skarbowe oraz podległe im oddziały celne, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary.

Uwaga: Od 2018 r. nastąpiła centralizacja obsługi elektronicznych zgłoszeń celnych, zgodnie z którą utworzono Centra Urzędowego Dokonywania Odpraw (CUDO). W poszczególnych urzędach celno-skarbowych elektroniczne zgłoszenia składane są do jednego wyznaczonego oddziału celnego, który pełni rolę CUDO. Pozostałe oddziały wyłącznie kontrolują zgłoszone towary oraz obsługują sprawy załatwiane w formie „papierowej”. Ogólnopolska siatka CUDO dostępna jest pod adresem (link/ścieżka):  https://www.podatki.gov.pl/clo/informacje-dla-przedsiebiorcow/aeo-i-uproszczenia-celne/procedura-uproszczona/wytyczne-i-instrukcje/centrum-urzedowego-dokonywania-odpraw-cudo/

DOWODY SPEŁNIENIA WARUNKÓW

Zgodnie z art. 126 WSZC w przypadku, gdy niniejsze rozporządzenie określa, że zwolnienie stosuje się po spełnieniu pewnych warunków, osoba zainteresowana przedstawia właściwym organom dowody, iż takie warunki zostały spełnione.

Należy podkreślić, iż obowiązujące w Polsce przepisy prawa celnego nie zawierają żadnego katalogu dowodów dla przedmiotowego zwolnienia, czyli nie wymieniają żadnych dokumentów, które takie dowody mogą stanowić. Tym samym osoba zainteresowana może przedłożyć właściwym organom celnym wszelkie dostępne dowody na potwierdzenie spełnienia warunków do zastosowania tego zwolnienia (zgodnie z ogólną zasadą – wyrażoną w art. 126 WSZC).

Każdorazowo ocena dowodów, jakie osoba zainteresowana przedstawi na potwierdzenie spełnienia prawem wymaganych warunków (przesłanek) do zastosowania przedmiotowego zwolnienia z należności celnych przywozowych, będzie należała do naczelnika urzędu celno-skarbowego, właściwego ze względu na miejsce przyjęcia zgłoszenia celnego. Właściwy organ celny, rozstrzygając w sprawach należących do jego właściwości, jest uprawniony do zbadania i oceny wszystkich posiadanych dowodów, pod względem faktycznym oraz prawnym.

ZWOLNIENIA OD PODATKÓW

Zwolnienie mienia osobistego z należności celnych przywozowych nie pociąga za sobą w sposób „automatyczny” zastosowania zwolnienia od należnych podatków (podatku akcyzowego, podatku od towarów i usług). Przesłanki zastosowania zwolnienia od podatków rozpatrywane są odrębnie, na podstawie obowiązujących w naszym kraju przepisów prawa podatkowego, czyli odpowiednio:

–        zwolnienie z podatku akcyzowego (dot. samochodu osobowego) – art. 112 ustawy akcyzowej;

–        zwolnienie z podatku od towarów i usług – art. 47 ustawy VAT.

ŹRÓDŁA DODATKOWYCH INFORMACJI

Informacje dotyczące zwolnienia z należności celnych przywozowych mienia osobistego można znaleźć pod adresem (link/ścieżka): https://www.podatki.gov.pl/clo/informacja-dla-osob-fizycznych/mienie-przesiedlenia/

Aktualne dane kontaktowe wszystkich jednostek KAS (w tym urzędów celno-skarbowych/oddziałów celnych) – są dostępne pod adresem (link/ścieżka): https://www.gov.pl/web/kas/dane-teleadresowe-jednostek-kas

PODSTAWY PRAWNE

Zasady dokonywania zgłoszeń celnych do procedury dopuszczenia do obrotu (m.in. mienia osobistego) – regulują stosowane bezpośrednio przepisy unijne oraz przepisy krajowe, w szczególności:

–        rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 952/2013 z dnia 9 października 2013 r. ustanawiające unijny kodeks celny (wersja przekształcona Dz.U.UE.L. z 2013 r. nr 269, str.1, z późn. zm. – zwane: UKC);

–        rozporządzenie Rady (WE) nr 1186/2009 z dnia 16 listopada 2009 r. ustanawiającego wspólnotowy system zwolnień celnych (Dz.U.UE.L. z 2009 r. nr 324, str. 23 – zwane: WSZC);

–        rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U.WE.L. z 1987 r. nr 256, str. 1, z późn. zm. – zwane: WTC) – od 01.01.2021 r. zmienione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) nr 2020/1577 z dnia 21 września 2020 r. zmieniającym załącznik I do WTC (Dz.U.UE L z 2020 r. nr 361, str. 1, z późn. zm.);

–        rozporządzenie Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71 z dnia 3 czerwca 1971 r. określające zasady mające zastosowanie do okresów, dat i terminów (Dz.U.WE.L. z 1971 r. nr 124, z późn. zm. – wydanie specjalne Dz.U.UE.WS. rozdział 1, tom 1, str. 51, z późn. zm. – zwane: rozporządzeniem Rady (EWG, EUROATOM) Nr 1182/71);

–        ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1382, z późn. zm. – zwana: Prawem celnym) – łącznie z przepisami wykonawczymi, w tym: rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 8 września 2016 r. w sprawie zgłoszeń celnych (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 2262 – zwane: RMF), rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 21 lutego 2017 r. w sprawie urzędów celno-skarbowych oraz podległych im oddziałów celnych, w których są dokonywane czynności przewidziane przepisami prawa celnego w zależności od rodzaju towarów lub procedur celnych, którymi mogą być obejmowane towary (tekst. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 130 – zwane: RMRF);

–        ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 722, z późn. zm. – zwana: ustawą akcyzową) – łącznie z przepisami wykonawczymi;

–        ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm. – zwana: ustawą VAT) – łącznie z przepisami wykonawczymi;

–        ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 505, z późn. zm. – zwana: ustawą KAS) – łącznie z przepisami wykonawczymi.

Sprowadzanie i rejestracja samochodu z Wielkiej Brytanii

Chciałbym się dowiedzieć czy nadal można rejestrować w Polsce samochody sprowadzone z Wielkiej Brytanii? Auto było zarejestrowane w Wielkiej Brytanii na mnie przed 01.01.2021r. Czy obowiązują jakieś opłaty celne za sprowadzenie samochodu z Wielkiej Brytanii do Polski?

Rejestracja pojazdów

Rejestracja pojazdów sprowadzonych z Wielkiej Brytanii po dniu 31 grudnia 2020 r. będzie odbywała się na zasadach, które odnoszą się do rejestrowania pojazdów sprowadzonych z państw, które nie należą do Unii Europejskiej (państw trzecich).

Pojazd sprowadzony z Wielkiej Brytanii, który ma kierownicę umieszczoną po prawej stronie będzie mógł być zarejestrowany, jeżeli do rejestracji takiego pojazdu przedstawione zostanie m.in. zaświadczenie o pozytywnym wyniku przeprowadzonego badania technicznego pojazdu.

Zgodnie z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia (Dz. U. z 2016 r. poz. 2022, z późń. zm.) kierownica w pojeździe o liczbie kół większej niż trzy, którego konstrukcja umożliwia rozwijanie prędkości przekraczającej 40 km/h, nie powinna być umieszczona po prawej stronie pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 2a. Przepis § 9 ust. 2a ww. rozporządzenia dopuszcza umieszczenie kierownicy po prawej stronie pojazdu w pojeździe kategorii M1 o rodzaju samochód osobowy, nowym objętym świadectwem homologacji typu WE pojazdu, albo uprzednio zarejestrowanym na terytorium jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej po dostosowaniu do ruchu prawostronnego w zakresie: świateł zewnętrznych, lusterek wstecznych i prędkościomierza wyskalowanego w km/h (lub jednocześnie w km/h i mph). Jednocześnie należy mieć na względzie § 9 ust. 3 ww. rozporządzenia zgodnie z którym przepis ust. 2 stosuje się do pojazdu zarejestrowanego po raz pierwszy po dniu 31 grudnia 1984 r. Oznacza to, że w przypadku np. samochodu osobowego kategorii M1 zarejestrowanego po raz pierwszy na terytorium Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii lub Irlandii Północnej przed dniem 1 stycznia 2021 r., kierownica w tym pojeździe może być umieszczona po prawej stronie pojazdu, przy spełnieniu ww. warunków.

W celu rejestracji pojazdu i uzyskania dodatkowych informacji w tym zakresie zalecamy kontakt z urzędem obsługującym starostę lub prezydenta miasta (w przypadku miast na prawach powiatu) właściwego ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) właściciela pojazdu.

Kwestie podatkowe/ cła

Przywóz samochodu osobowego z państwa trzeciego (Wielkiej Brytanii), czyli z państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej (Unii) jest traktowany, jako import towarów na obszar celny Unii. Osoba przywożąca taki samochód powinna zgłosić to na granicy celnej Unii, czyli w urzędzie celnym pierwszego wprowadzenia na obszar celny Unii.

Uwaga: Jeśli jest mowa o „urzędzie celnym”, to w naszym kraju – w przypadku wykonywania czynności przewidzianych przepisami prawa celnego – oznacza „urząd celno-skarbowy” i podległe mu „oddziały celne”.

W urzędzie celnym pierwszego wprowadzenia (na granicy celnej Unii) można objąć samochód osobowy procedurą dopuszczenia do obrotu i opłacić cło oraz podatki należne w danym państwie członkowskim Unii. Jeżeli objęcie procedurą dopuszczenia do obrotu miało miejsce w innym państwie członkowskim Unii niż Polska, to po przemieszczeniu samochodu osobowego do Polski należy, w ciągu 14 dni od dnia przekroczenia granicy państwowej naszego kraju, złożyć do właściwego miejscowo naczelnika urzędu skarbowego – deklarację uproszczoną dla podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodów osobowych (AKC-U/S). Wzór deklaracji wraz z objaśnieniami stanowi załącznik nr 2 do RMF. Wzór deklaracji dostępny jest również pod adresem (link/ścieżka): https://www.podatki.gov.pl/akcyza/formularze/formularze-akcyzowe/

Jeżeli w urzędzie celnym pierwszego wprowadzenia (na granicy celnej Unii) samochód osobowy nie zostanie objęty procedurą dopuszczenia do obrotu – to wówczas należy go zgłosić do procedury tranzytu (na dokumencie T1), co wiąże się z koniecznością złożenia zabezpieczenia, które obejmować będzie potencjalną kwotę należności celnych przywozowych oraz należności podatkowych. W takim przypadku w naszym kraju samochód, w terminie wskazanym w dokumencie T1, należy przedstawić we właściwym urzędzie celno-skarbowym (oddziale celnym) oraz dokonać zgłoszenia celnego samochodu do procedury dopuszczenia do obrotu i opłacić wszystkie należności przywozowe.

Uwaga: W przypadku przywozu towarów z jednego z państw trzecich będących stronami Konwencji o wspólnej procedurze tranzytowej (Islandia, Norwegia, Macedonia, Szwajcaria, Serbia, Turcja, Wielka Brytania) – procedurę tranzytu można rozpocząć w takim państwie.

W myśl art. 69 ust. 1 pkt 1 Prawa celnego w naszym kraju organem celnym, stosownie do swojej właściwości, jest naczelnik urzędu celno-skarbowego – jako organ pierwszej instancji. Zgodnie z art. 33 ust. 1 ustawy KAS do zadań naczelnika urzędu celno-skarbowego należy m.in. obejmowanie towarów procedurami celnymi oraz wykonywanie innych czynności przewidzianych przepisami prawa celnego, a także wymiar należności celnych i podatkowych oraz innych opłat, związanych z przywozem i wywozem towarów.

Uwaga: Od 2018 r. nastąpiła centralizacja obsługi elektronicznych zgłoszeń celnych, zgodnie z którą utworzono Centra Urzędowego Dokonywania Odpraw (CUDO). W poszczególnych urzędach celno-skarbowych elektroniczne zgłoszenia składane są do jednego wyznaczonego oddziału celnego, który pełni rolę CUDO. Pozostałe oddziały wyłącznie kontrolują zgłoszone towary oraz obsługują sprawy załatwiane w formie „papierowej”. Ogólnopolska siatka CUDO dostępna jest pod adresem (link/ścieżka):  https://www.podatki.gov.pl/clo/informacje-dla-przedsiebiorcow/aeo-i-uproszczenia-celne/procedura-uproszczona/wytyczne-i-instrukcje/centrum-urzedowego-dokonywania-odpraw-cudo/

FORMA ZGŁOSZENIA

Zgłoszenie celne do procedury dopuszczenia do obrotu w Polsce dokonuje się w formie elektronicznej, czyli z zastosowaniem technik elektronicznego przetwarzania danych – przy wykorzystaniu systemu AIS/IMPORT (Automatyczny System Importu).

Szczegółowe informacje dotyczące obsługi oraz wypełniania zgłoszeń celnych w ramach systemu AIS/IMPORT – dostępne są na Platformie Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych (PUESC), pod adresem/linkiem (ścieżka: Katalog e-Usług >> e-Import): https://puesc.gov.pl/web/puesc/e-import  – dostępne są tam m.in. aktualne wersje następujących dokumentów:

– Informator dla podmiotów zaangażowanych w przywozowe procesy celne realizowane drogą elektroniczną (AIS/IMPORT);

– Instrukcja wypełniania zgłoszeń celnych AIS/IMPORT, AES/ECS2, NCTS2.

Informacje na PUESC, które dotyczą systemu AIS/IMPORT – dostępne są także pod adresem/linkiem (ścieżka: SISC >> AIS):  https://puesc.gov.pl/web/puesc/ais

NALEŻNOŚCI PRZYWOZOWE

W sytuacji, gdy zgłoszenie celne samochodu osobowego do procedury dopuszczenia do obrotu („ostateczna” odprawa celna) jest dokonywane w Polsce, to powstaje obowiązek zapłaty:

1)      cła – liczonego od wartości celnej (koszt zakupu pojazdu wraz ze wszystkimi kosztami poniesionymi do granicy celnej Unii; np. koszty transportu, koszty ubezpieczenia);

2)      podatku akcyzowego – liczonego od podstawy opodatkowania, tj. od wartości celnej powiększonej o kwotę należnego cła oraz o koszty transportu i ubezpieczenia, jeżeli nie zostały włączone do podstawy opodatkowania, a zostały już poniesione do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju;

Uwaga: W naszym kraju przedmiotem opodatkowania akcyzą jest m.in. import samochodu osobowego niezarejestrowanego wcześniej na terytorium kraju zgodnie z przepisami o ruchu drogowym. Samochody osobowe – w rozumieniu ustawy akcyzowej – są to pojazdy samochodowe i pozostałe pojazdy mechaniczne objęte pozycją CN 8703 przeznaczone zasadniczo do przewozu osób, inne niż objęte pozycją 8702, włącznie z samochodami osobowo-towarowymi (kombi) oraz samochodami wyścigowymi, z wyłączeniem pojazdów samochodowych i pozostałych pojazdów, które nie wymagają rejestracji.

3)      podatku VAT – liczonego od podstawy opodatkowania, tj. od wartości celnej powiększonej o kwotę należnego cła i kwotę należnego podatku akcyzowego oraz o koszty dodatkowe, takie jak koszty prowizji, opakowania, transportu i ubezpieczenia – o ile nie zostały włączone do wartości celnej – ponoszone do pierwszego miejsca przeznaczenia na terytorium kraju, jak również wynikające z transportu do innego miejsca przeznaczenia znajdującego się na terytorium Unii, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonania importu.

STAWKI CELNE I PODATKOWE

Stawka CŁA – obowiązujące przy imporcie towarów do Unii z państw trzecich stawki celne określone zostały w przepisach WTC (Wspólnej Taryfy Celnej). Zgodnie z tymi przepisami samochody osobowe (CN 8703) importowane do Unii z państw trzecich, obciążone są stawką cła (erga omnes) – niezależnie od pojemności i rodzaju silnika oraz wieku takiego pojazdu – w wysokości 10% wartości celnej.

Uwaga: Dla importu samochodów osobowych z Wielkiej Brytanii przepisy prawa unijnego przewidują możliwość zastosowania stawki celnej preferencyjnej w wysokości 0%. Warunkiem zastosowania stawki celnej preferencyjnej jest przedstawienie wraz ze zgłoszeniem celnym właściwego dowodu pochodzenia w postaci oświadczenia  o preferencyjnym pochodzeniu – sporządzonej na fakturze lub innym dokumencie handlowym przez upoważnionego eksportera (bez względu na całkowitą wartość samochodu), lub przez każdego eksportera (gdy wartość samochodu nie przekracza 6000 euro).

Stawka podatku AKCYZOWEGO – zgodnie z art. 105 ustawy akcyzowej – w przypadku importu  samochodu osobowego (CN 8703) aktualnie wynosi:

1)  18,6% podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych o pojemności silnika powyżej 2000 centymetrów sześciennych;

1a)  9,3% podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych:

  1. a) o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 centymetrów sześciennych, ale nie wyższej niż 3500 centymetrów sześciennych,
  2. b) stanowiących pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1124, 1495, 1527 i 1716) o pojemności silnika spalinowego wyższej niż 2000 centymetrów sześciennych, ale nie wyższej niż 3500 centymetrów sześciennych;

1b)  1,55% podstawy opodatkowania – dla samochodów osobowych o hybrydowym napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna nie jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania, o pojemności silnika spalinowego równej 2000 centymetrów sześciennych lub niższej;

2)  3,1% podstawy opodatkowania – dla pozostałych samochodów osobowych.

Uwaga: Od dnia 19.12.2018 r., jako dnia powstania obowiązku podatkowego – zgodnie z przepisami ustawy akcyzowej: (art. 109a) zwalnia się od akcyzy samochód osobowy stanowiący pojazd elektryczny w rozumieniu art. 2 pkt 12 oraz pojazd napędzany wodorem w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy o elektromobilności; (art. 163a) w okresie do dnia 31 grudnia 2022 r. zwalnia się od akcyzy samochód osobowy stanowiący pojazd hybrydowy w rozumieniu art. 2 pkt 13 ustawy o elektromobilności o pojemności silnika spalinowego równej 2000 cm3 lub niższej.

Zgodnie z art. 2 ustawy o elektromobilności – użyte w niej określenia oznaczają: (pkt 12) pojazd elektryczny – pojazd samochodowy w rozumieniu art. 2 pkt 33 Prawa o ruchu drogowym, wykorzystujący do napędu wyłącznie energię elektryczną akumulowaną przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania; (pkt 13) pojazd hybrydowy – pojazd samochodowy w rozumieniu art. 2 pkt 33 Prawa o ruchu drogowym, o napędzie spalinowo-elektrycznym, w którym energia elektryczna jest akumulowana przez podłączenie do zewnętrznego źródła zasilania; (pkt 15) pojazd napędzany wodorem – pojazd samochodowy w rozumieniu art. 2 pkt 33 Prawa o ruchu drogowym, wykorzystujący do napędu energię elektryczną wytworzoną z wodoru w zainstalowanych w nim ogniwach paliwowych.

Stawka podatku VAT – zgodnie z przepisami ustawy VAT – w przypadku importu samochodów osobowych (CN 8703) aktualnie wynosi 23% podstawy opodatkowania.

KURSY WYMIANY WALUT

W naszym kraju do ustalania wartości celnej wykorzystuje się bieżące kursy średnie walut obcych w złotych, wyliczane i ogłaszane przez Narodowy Bank Polski, a stosuje się je według zasad wynikających z przepisów unijnych (art. 53 ust. 1 lit. a UKC). Zasadą jest, że bieżące kursy średnie walut obcych w złotych, wyliczone w przedostatnią środę miesiąca i ogłoszone przez NBP w tym samym dniu lub w dniu następnym obowiązują przez cały następny miesiąc. W przypadku braku kursu wymiany walut opublikowanego w tym dniu należy stosować ostatni opublikowany kurs. Kurs wymiany walut obowiązuje przez okres jednego miesiąca, począwszy od pierwszego dnia następnego miesiąca. Tabele kursów dostępne są m.in. pod adresem (link/ścieżka): https://www.podatki.gov.pl/clo/kursy-walut/#kursy-dla-wartosci-celnej

ŹRÓDŁA DODATKOWYCH INFORMACJI

Aktualne dane kontaktowe wszystkich jednostek KAS (w tym urzędów celno-skarbowych/oddziałów celnych) – są dostępne pod adresem (link/ścieżka): https://www.gov.pl/web/kas/dane-teleadresowe-jednostek-kas

PODSTAWY PRAWNE

Zasady dokonywania zgłoszeń celnych do procedury dopuszczenia do obrotu (m.in. samochodów osobowych), a także wymiaru i poboru przez właściwe organy należności przywozowych – regulują stosowane bezpośrednio przepisy unijne oraz przepisy krajowe, w szczególności:

– rozporządzenie Rady (EWG) nr 2658/87 z dnia 23 lipca 1987 r. w sprawie nomenklatury taryfowej i statystycznej oraz w sprawie Wspólnej Taryfy Celnej (Dz.U.WE.L. z 1987 r. nr 256, str. 1 z późn. zm. – zwane: WTC) – od 01.01.2021 r. zmienione rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2020/1577 z dnia 21 września 2020 r. zmieniającym załącznik I do WTC (Dz.U.UE.L. z 2020 r. nr 361, str. 1, z późn. zm.);

– ustawa z dnia 19 marca 2004 r. – Prawo celne (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1382, z późn. zm. – zwana: Prawem celnym) – łącznie z przepisami wykonawczymi;

– ustawa z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 722, z późn. zm. – zwana: ustawą akcyzową) – łącznie z przepisami wykonawczymi, w tym: rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 stycznia 2018 r. w sprawie wzorów deklaracji uproszczonej dla podatku akcyzowego od nabycia wewnątrzwspólnotowego (Dz.U. z 2018 r. poz. 267 – zwane: RMF);

– ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 106, z późn. zm. – zwana: ustawą VAT) – łącznie z przepisami wykonawczymi;

– ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz.  908, z późn. zm. – zwana: ustawą o elektromobilności);

– ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 110, z późn zm. –zwana: Prawem o ruchu drogowym);

– ustawa z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 505, z późn. zm. – zwana: ustawą KAS) – łącznie z przepisami wykonawczymi.