Od 1 stycznia 2021 r. warunki wykonywania przewozów lotniczych do i z Wielkiej Brytanii określone zostały w Umowie o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony.
Jakie prawa przysługiwać będą pasażerom podróżującym pomiędzy Polską a Wielką Brytanią?
Jeśli lot rozpoczyna się na terytorium Unii Europejskiej, Norwegii, Islandii, Lichtensteinu oraz Szwajcarii oraz jeśli lot kończy się na terytorium Unii Europejskiej, a przewoźnik obsługujący dany lot jest przewoźnikiem wspólnotowym, zgodnie z Rozporządzeniem (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającym rozporządzenie (EWG) nr 295/91 pasażerowie są chronieni przepisami tego rozporządzenia.
Jeśli lot nie zaczyna się oraz nie kończy na terytorium UE, Norwegii, Islandii, Lichtensteinu i Szwajcarii, a jednocześnie usługa nie jest świadczona przez przewoźnika wspólnotowego, pasażer może dochodzić swoich praw na podstawie międzynarodowych konwencji, w tym m.in. Konwencji o ujednoliceniu niektórych prawideł dotyczących międzynarodowego przewozu lotniczego sporządzonej w Montrealu dnia 28 maja 1999 r.
Po zakończeniu okresu przejściowego Wielka Brytania stała się również państwem trzecim, a jej przewoźnicy nie mogą być zakwalifikowani jako przewoźnicy wspólnotowi. Jednakże Wielka Brytania postanowiła utrzymać obowiązującą legislację unijną w zakresie ochrony praw pasażerów i przyjęła odpowiedni akt prawny, który dostosowuje przepisy ww. Rozporządzenia nr 261/2004 do sytuacji przewoźników brytyjskich po opuszczeniu UE.
W tym przypadku prawa pasażerów do pomocy, zmiany rezerwacji i rekompensaty w przypadku odmowy przyjęcia na pokład lub dużego opóźnienia, lub odwołania pozostają takie same jak zostało to określone Rozporządzeniem nr 261/2004.
Brytyjski akt wprowadza zmiany do unijnego rozporządzenia w celu odzwierciedlenia, że Wielka Brytania nie jest już częścią UE po dniu wystąpienia. Unijne rozporządzenie, utrzymane poprzez wspomniany brytyjski akt prawny, obowiązuje w odniesieniu do wszystkich lotów odlatujących z lotniska w Wielkiej Brytanii i lotów odlatujących z lotniska w innym kraju, jeżeli przewoźnik jest przewoźnikiem brytyjskim. Aby zapewnić niezmienioną ochronę pasażerów, unijne rozporządzenie ma również zastosowanie w odniesieniu do lotów do UE z państw innych niż Wielka Brytania, jeżeli trasy te są obsługiwane przez brytyjskiego przewoźnika. Dotyczy to również lotów z państw trzecich do Wielkiej Brytanii, jeżeli są one obsługiwane przez przewoźnika z UE.
Inne zmiany, które wprowadza ten akt prawny, odzwierciedlające fakt, że Wielka Brytania nie jest już częścią UE, obejmują konwersję kwot odszkodowania określonych w euro w unijnym rozporządzeniu na funty szterlingi. Wreszcie, instrument ten zapewnia brytyjskiemu Urzędowi Lotnictwa Cywilnego pełne i skuteczne egzekwowanie unijnego rozporządzenia poprzez zapewnienie, że przepisy odnoszące się do skarg oraz przepisy krajowe w odniesieniu do naruszania przez przewoźników lotniczych przepisów w UE mają zastosowanie do tych samych tras przelotu i przewoźników lotniczych, co unijne rozporządzenie. Wobec powyższego skargi pasażerów dotyczące lotów z lotnisk znajdujących się na terytorium UK oraz lotów z krajów trzecich na lotniska UK obsługiwanych przez przewoźnika wspólnotowego lub brytyjskiego przewoźnika należy kierować do brytyjskiego Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Pełny tekst dokumentu dostępny jest tutaj.
Zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 261/2004, jeśli lot został odwołany później niż 14 dni przed odlotem, a linia lotnicza nie zaoferowała zmiany planu podróży umożliwiającej dotarcie na miejsce docelowe 2 lub 4 godziny po planowym czasie przylotu (w zależności od terminu zmiany planu podróży) lub jeśli pasażerowi odmówiono wejścia na pokład, pomimo stawienia się do odprawy w wyznaczonym przez przewoźnika terminie, przysługuje prawo do zwrotu kosztu biletu oraz odszkodowania w wysokości od 125 euro do 600 euro, w zależności od długości podróży i opóźnień spowodowanych zmianą trasy podróży.
Jeśli opóźnienie wynosi ponad pięć godzin, przysługuje prawo zwrotu kosztu biletu w przypadku rezygnacji z lotu, a także prawo do odszkodowania, gdy opóźnienie przekracza trzy godziny. Prawo do odszkodowania nie przysługuje jednak, jeśli opóźnienie zostało spowodowane wystąpieniem nadzwyczajnych okoliczności (tzw. siła wyższa, np. wybuch wulkanu, strajki).
Pasażerowie mogą oczekiwać pomocy linii lotniczych w sytuacji odmowy przyjęcia na pokład, odwołania lub opóźnienia lotu.
Przewoźnicy są również zobowiązani do poszukiwania dla pasażerów połączeń alternatywnych i umożliwienia im dotarcia do miejsca docelowego w możliwie szybki sposób. Za kontrolę przestrzegania tych wymogów przez linie lotnicze odpowiada Prezes Urzędu Lotnictwa Cywilnego.
Dodatkowo, dla wzmocnienia ochrony praw pasażerów korzystających z przewozów lotniczych, z dniem 1 kwietnia 2019 r. przy Prezesie Urzędu Lotnictwa Cywilnego powołany został Rzecznik Praw Pasażerów. Zadaniem Rzecznika Praw Pasażerów jest przede wszystkim prowadzenie mediacji między pasażerami a liniami lotniczymi w zakresie dochodzenia odszkodowań za opóźniony czy odwołany lot.
Więcej informacji na temat przysługujących praw.
W celu wyjaśnienia wszelkich wątpliwości, Ministerstwo Infrastruktury rekomenduje kontakt z przewoźnikiem, u którego pasażer ma wykupiony bilet.